Borsada hacim, belirli bir zaman diliminde işlem gören toplam hisse senedi miktarının bir ölçüsüdür. Başka bir deyişle, belirli bir hisse senedinin kaç kez alınıp satıldığını (el değiştirildiğini) gösterir.
Hisse senedi belirli bir günde yoğun bir şekilde işlem gördüyse, işlem hacminin yüksek olduğu anlamına gelir. Öte yandan, daha az sayıda işlemin, hacmin düşük olduğu anlamına gelir.
“Hacim” kavramını daha iyi anlamak için aşağıdaki örneği inceleyelim:
Dört yatırımcı olduğunu hayal edin: A, B, C, D.
- “A” yatırımcı, X firmasının 200 hisse senedini satıyor.
- “B” yatırımcı, 100 adet X hisse senedi satın alıyor.
- “C” yatırımcı, 500 tane X hisse senedi satın alıyor.
- “D” yatırımcı, 300 adet X hisse senedi satıyor.
Yukarıdaki basit örnekte, X firmasının toplam işlem hacmi 1,100 hisse senedidir.
İşlem hacimleri her saatte raporlanır. Bu rakamlar, alım satım kararları vermek için teknik analiz kullanan yatırımcılar için oldukça kullanışlı olabilir.
Borsada Hacim Neden Önemlidir?
Hacim, yatırımcıların piyasadaki trendleri belirlemelerine yardımcı olabilir. Bunun nedeni, hisse senedi fiyatının ve işlem hacminin genellikle aynı yönde hareket etmesidir. Örneğin, belirli bir hisse senedinin işlem hacmi artıyorsa, muhtemelen fiyat da yükseliyordur.
Öte yandan, hisse senedi fiyatı yükseliyor ancak hacim azalıyorsa, hisse senedi fiyatındaki düşüşü önceden tahmin etmek mümkün olabilir. Bu genellikle hisse senetleri satarak kar almak için iyi bir zaman olarak kabul edilir.
Hacme Göre Fiyat (PBV) Grafiği
Hacim ayrıca bir hisse senedi fiyatının hareketini tanımlamak için kullanılır. Fiyat hareketi, kırılana kadar (yukarı veya aşağı) destek ve direnç seviyeleri arasındadır. Destek veya direnç kırıldıktan sonra yeni destek ve direnç seviyeleri oluşur.
Teknik analiz uzmanları, piyasadaki hisse senetlerinin hareketini daha iyi anlamak için “Hacme Göre Fiyat” (PBV veya Price by Volume) grafiklerini kullanır. Bir PBV grafiği, kaç adet hisse senedinin belirli bir fiyattan işlem gördüğünü gösterir. Bu grafiğin yardımıyla, piyasa katılımcıları hisse senedinin destek ve direnç seviyeleriyle ne zaman karşılaşacağını tahmin etmeye çalışır.
Bu bilgi, yatırımcıların belirli bir hisse senedini ne zaman almaları veya satmaları gerektiğine karar vermelerine yardımcı olabilir.
Borsada hacim, birçok yatırımcının alım satım kararları için kullandığı oldukça önemli bir veri unsurudur. Hacim, yatırımcıların belirli bir hisse senedindeki ve hatta piyasadaki güçlü ve zayıf yönleri değerlendirmesine yardımcı olabilir.
Hacim Ağırlıklı Ortalama Fiyat (VWAP) Nedir?
Hacim ağırlıklı ortalama fiyat (VWAP), her işlemdeki toplam tutarın, o gün için alınıp satılan toplam hisse sayısına bölünerek hesaplanan ölçümdür. VWAP belirli bir güne ait toplam işlem tutarının işlem hacmine (alınıp satılan toplam hisse senedi) oranı olarak kabul edilir.
VWAP, emeklilik planlarında yaygın olarak kullanılır, hisse senedi piyasalarında da kullanılabilir. Bu, bir hisse senedinin bir dönem içindeki ortalama fiyatını ölçmek için kullanılır, bir hisse senedinin ortalama fiyatı, o gün için toplam işlem hacmine göre ağırlıklandırılır.
Hacim ağırlıklı ortalama fiyat (VWAP), borsadaki bir işlemin iyi işlem olup olmadığını belirler. VWAP, belirli bir döneme ait hacme göre ortalama hisse senedi fiyatını yansıtır. Yatırımcılar borsada hisse senetlerinin piyasa fiyatlarını etkilememek için işlem yaparken VWAP oranından yararlanır. Alım fiyatı VWAP’den düşükse, bu genellikle iyi bir işlem olarak kabul edilir. Ancak fiyat VWAP’den daha yüksekse, işlem pek mantıklı kabul edilmez.
